In vijf stappen hitteproblemen bij ouderen onder controle

Bouillon, limonade, waterijsjes, schaaltjes vla: alles wat vocht bevat is welkom op extreem warme dagen in verzorgingshuis Atrium. “Of we gaan met de bewoners die dat nog kunnen even een ijsje halen”, zegt verpleegkundige Ingrid de Jong. Doordat Atrium midden in het centrum van Rotterdam ligt aan de Karel Doormanstraat, is dat nog prima te doen voor velen. Ook op een hete dag. Maar midden in de stad kan het ook erg warm worden in het verzorgingshuis. Dat betekent alle hens aan dek voor het personeel.

Toen Ingrid anderhalf jaar geleden in Atrium kwam werken, was ze erop gebrand de bewustwording rond hitteproblemen te vergroten. “Ik werkte hiervoor in het ziekenhuis als verpleegkundige. Bij extreme hitte zagen we daar regelmatig oudere mensen met uitdrogingsverschijnselen binnenkomen.”

Haar kennis en ervaring in het zieken heeft ze gedeeld met haar collega's. Wat het vooral lastig maakt, is dat ouderen gevoelsmatig bijna geen klachten hebben. “Sommigen bewegen zo weinig dat ze de warmte als prettig vinden. Er zijn bewoners die bij een temperatuur boven de 30 graden op hun kamer nog weigeren het zonnescherm te laten zakken, omdat ze het anders koud krijgen.”

Toch is het wel belangrijk dat dit gebeurt en dat er voldoende wordt geventileerd en dan vooral in de nacht en ochtenduren, zegt Ingrid. Voor de bewoners, maar ook voor het personeel. “Als je zes mensen achter elkaar moet douchen in een hete kamer, dan leg je zelf het loodje.” Daarom is het ook belangrijk dat het personeel goed op zichzelf let en ook voldoende drinkt.

En dan de kleding. Sommige bewoners trekken op een extreem warme dag gerust nog drie of vier lagen over elkaar aan. “Een vest, overhemd, t-shirt en hemd is echt te veel. Dan adviseren we hen twee lagen minder te dragen. Als iemand niet merkt dat het extreem warm is, dan proberen we hem of haar daar van bewust te maken. Zodat iemand bijvoorbeeld toch vaker wil drinken.”

Medicatie zoals plastabletten kunnen zorgen voor snelle uitdroging. “In overleg met de huisarts kunnen we besluiten de medicatie een dag te stoppen.”

Het zijn eenvoudige oplossingen, maar met resultaat. “Ik had als doel gesteld dat bij hitte niemand onnodig met uitdrogingsverschijnselen in het ziekenhuis opgenomen zou worden. Bij de laatste hittedagen is dat gelukt. Daar zijn we best trots op.”

Vijf tips:

1. Over de dag verdeeld constant drinken aanbieden. In welke vorm dan ook. Wees creatief. Meloen, fruit, vla etc., waterijs, ijsklontje in drinken.
2. Niet te warm kleden.
3. Warmste moment van de dag geen activiteiten (tussen 12 en 16) uit de warmte blijven / in de schaduw
4. Woning ventileren als het koel is. Overdag ramen dicht. 's avonds ventileren.
5. Rekening houden met medicatie die ontwatert. Altijd overleggen met de huisarts.

Hoe merk je dat iemand uitdroogt?

Een handige manier om verschijnselen van uitdroging te observeren is de huidplooi grijpen. Blijft de huid staan, dan is dat een teken van uitdrogen. Verwardheid is ook een teken van uitdroging. Net als een verlaagde bloeddruk, droge mond en tong, minder plassen en zweten. Bel als je dat merkt de huisarts of vraag naar de verpleeghuisarts als u in het verpleeghuis verblijft.